به گزارش خبربین آنلاین: نتایج تحقیق میدانی از وضعیت مصرف انواع مواد در ۳۱ استان کشور در هفته اول بهمن ماه سال جاری، نشان داد که در فاصله ۷ سال بعد از آخرین شیوعشناسی ملی، الگوی اعتیاد در ایران کاملا تغییر کرده و نه تنها در این مدت میزان مصرف تریاک به شدت کاهش یافته، هرویین و شیشه به شایعترین مواد مصرفی معتادان تبدیل شده درحالی که طبق نتایج آخرین تحقیق کشوری که سال ۱۳۹۵ منتشر شد، میزان مصرف هرویین و شیشه در ردههای دوم و سوم و بعد از تریاک بود.
مهمترین یافتههای تحقیق میدانی «اعتماد» از وضعیت شیوع مصرف مواد در ۳۱ استان کشور:
شایعترین ماده مصرفی معتادان در استانشان چیست؟ پاسخ درمانگران تمام استانها این بود که هرویین و شیشه، ماده مصرفی معتادان است و میزان مصرف تریاک به شدت کاهش یافته و در ردیف سوم مصرف قرار گرفته یا حتی به صفر رسیده است. درمانگران بیشتر استانها گفتند که در کنار هرویین و شیشه، مصرف دائمی موادی ازجمله شربت و قرص متادون هم شایع است درحالی که قرص و شربت متادون، داروی ترک اعتیاد محسوب میشود اما با نشت به بازار سیاه به یکی از مواد مصرفی روزمره معتادان تبدیل شده است. درمانگران تاکید کردند که افزایش قیمت هرویین و تریاک در ماههای اخیر عامل مهمی بوده که تعداد زیادی از معتادان، قرص و شربت متادون را به عنوان ماده مصرفی اصلی، جایگزین هرویین و تریاک کنند. درمانگران تمام استانها گفتند که معتادان چندمصرفی دارند و همزمان، مواد مخدر و روانگردان مصرف میکنند. (طبق نتایج آخرین تحقیق کشوری که در سال ۱۳۹۵ منتشر شد، تعداد مصرفکنندگان مستمر مواد مخدر، محرک یا روانگردان در کشور، ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر بود که با توجه به نرخ شیوع ۵.۴درصدی اعتیاد در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله کشور، اگر در فاصله سال ۱۳۹۵ تا امروز، افزایش نیافته باشد، کاهش هم نداشته است. طبق نتایج همین تحقیق رسمی ۶۶.۸ درصد معتادان مصرفکننده تریاک بودند، شیوع مصرف دایمی ماریجوانا و گُل و گراس، ۱۱.۹درصد بود، ۱۰.۶ معتادان مصرفکننده هرویین و ۸.۱درصد مصرفکننده شیشه بودند. نتایج این تحقیق کشوری نشان داد که از مجموع ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد، ۷۷.۴ درصد معادل ۲میلیون و ۱۷۳ هزار و ۳۹۲ نفر مصرفکننده تریاک، ۲۹۷هزار و ۶۴۸ نفر مصرفکننده هرویین و ۲۲۷ هزار و ۴۴۸ نفر مصرفکننده شیشه بودهاند. )
طبق گفته بیمارانشان، معتادان برای خرید مواد مصرفی خود، چه رقمی میپردازند. تفاوت قیمت خردهفروشی در بسیاری استانها معنادار بود و ارتباط مستقیمی با دوری یا نزدیکی از مرز ایران و افغانستان -مبدا اصلی ورود مواد مخدر و روانگردانها- داشت. درمانگران ۲۸ استان، از آخرین قیمت خردهفروشی هرویین مطلع بودند، درمانگران ۲۵ استان، از آخرین قیمت خردهفروشی شیشه مطلع بودند و درمانگران ۱۶ استان از آخرین قیمت خردهفروشی تریاک مطلع بودند. براساس ارقامی که اعلام شد، میانگین قیمت خردهفروشی یک گرم هرویین در ۲۸ استان کشور در هفته اول بهمن سال جاری، ۴۵۱ هزار و ۴۲۸ تومان، میانگین قیمت خردهفروشی هر گرم شیشه در ۲۵ استان کشور در هفته اول بهمن سال جاری ۲۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان و میانگین قیمت خردهفروشی هر گرم تریاک در ۱۶ استان کشور در هفته اول بهمن سال جاری ۱۲۱ هزار و ۵۶۲ تومان بوده است.
از آنجا که هم وضعیت مصرف معتادان و هم قیمت خردهفروشی تریاک، هرویین و شیشه در جنوب و شمال استان تهران کاملا متفاوت از یکدیگر است، در این تحقیق میدانی وضعیت جنوب استان و شمال شهر تهران به تفکیک بررسی شد. تغییرات قیمتی خردهفروشی مخدرها و مواد روانگردان در تحقیق میدانی «اعتماد» در مقایسه با یافتههای چند تحقیق کشوری که طی دو دهه اخیر انجام شده، نشان داد که قیمتگذاری مواد اعتیادآور هم تابع افت و خیز بازار ارز و نرخ تورم است.( آبان سال ۱۳۹۳ قیمت خردهفروشی هر گرم تریاک ۴۶۶۰ تومان، قیمت خردهفروشی هر گرم هرویین ۶۷۸۶ تومان و قیمت خردهفروشی هر گرم شیشه ۲۹ هزار و ۸۶۳ تومان بود.)
به دلیل انکه از سال ۱۳۹۵ تا امروز، اعلام هرگونه آمار جزیی درباره تفکیک میزان مصرف مواد مخدر یا روانگردان در کشور متوقف شده، با در نظر گرفتن تفاوت قیمت خردهفروشی انواع موادی که معتادان مصرف میکنند (شامل مواد از خانواده تریاک، شیشه، قرصها و مواد با پایه گیاهان تراریخته) اگر تعداد مصرفکنندگان خانواده تریاک و شیشه را ثابت در نظر بگیریم و فرض این باشد که در مجموع، ۵۲۵ هزار معتاد به هرویین و شیشه در کشور داریم، با توجه به تاکید درمانگران بر همزمانی مصرف هرویین و شیشه، اگر این ۵۰۰ و چند هزار مصرفکننده مستمر شیشه و هرویین، روزانه یک گرم از این دو ماده بخرند، یعنی هر نفر، روزانه به طور میانگین حدود ۷۲۰ هزار تومان برای خرید یک گرم هرویین و یک گرم شیشه پول می دهد که این عدد با ضرب در تعداد مصرفکنندگان مستمر این دو ماده به بیش از ۳۷۸ میلیارد تومان میرسد؛ بیش از ۳۷۸ میلیارد تومان، مجموع هزینه روزانه ۵۲۵ هزار معتاد برای خرید حداقل یک گرم هرویین و یک گرم شیشه. حالا اگر این عدد را در ۳۶۵ روز یک سال ضرب کنیم به عدد بیش از ۱۳۸ هزار میلیارد تومان میرسیم؛ بیش از ۱۳۸ هزار میلیارد تومان، مجموع هزینه سالانه ۵۲۵ هزار معتاد برای خرید حداقل یک گرم شیشه و یک گرم هرویین در طول یک سال! فرض دیگر «اعتماد» این است که دو میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد در کشور که مصرف مستمر دارند، روزانه و به طور میانگین یک گرم مصرف انواع مواد ( مخدرها، روانگردان یا محرک) داشته باشند و با خوشبینانهترین فرض و بدون توجه به افت و خیز و تفاوت معنادار قیمت انواع مواد در ۳۱ استان کشور، روزانه ۲۰۰ هزار تومان برای خرید ماده مصرفی خود پول بدهند که در این صورت، به عدد ۵۶۲ میلیارد تومان میرسیم؛ بیش از ۵۶۲ میلیارد تومان هزینه روزانه ماده مصرفی دو میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد در کشور (این عدد، یک رقم حداقل و با خوشبینانهترین فرض است) با ضرب این عدد در ۳۶۵ روز سال، به عدد بیش از ۲۰۵ هزار میلیارد تومان میرسیم؛ بیش از ۲۰۵ هزار میلیارد تومان هزینه سالانهای که دو میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد در کشور برای خرید حداقل یک گرم از انواع مواد مصرفی خود میپردازند (این عدد، یک رقم حداقل و با خوشبینانهترین فرض است).