افزایش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۳

ایران در سال ۲۰۲۲ روزانه ۲ میلیون و ۵۵۴ بشکه نفت تولید کرده بود.

* میزان تولید نفت ایران در سال‌های گذشته

ایران به طور متوسط در سال ۲۰۲۲ روزانه ۲ میلیون و ۵۵۴ هزار بشکه نفت تولید کرده است، این رقم به طور متوسط در سال ۲۰۲۱ روزانه ۲ میلیون و ۳۹۲ هزار بشکه نفت و در سال ۲۰۲۰ روزانه یک میلیون و ۹۹۱ هزار بشکه نفت بوده است.

به این ترتیب ایران در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱ روزانه ۱۶۲ هزار بشکه بیشتر تولید نفت داشته است. تولید نفت ایران در ۲۰۲۱ نیز نسبت به سال ۲۰۲۰ نیز ۴۰۱ هزار بشکه در روز افزایش یافته بود.

ایران در سال ۲۰۱۹ روزانه ۲ میلیون و ۳۵۶ هزار بشکه، در سال ۲۰۱۸ روزانه ۳ میلیون و ۵۵۳ هزار بشکه و در سال ۲۰۱۷ روزانه ۳ میلیون و ۸۱۳ هزار بشکه نفت تولید کرده است.

* میزان تولید نفت ایران در ماه‌های ۲۰۲۳

بر اساس این گزارش، ایران در دسامبر سال ۲۰۲۳ برابر با آذر ماه روزانه ۳ میلیون و ۱۴۳ هزار بشکه نفت تولید کرده که نسبت به ماه نوامبر ۱۱ هزار بشکه در روز کمتر است.

میزان تولید نفت ایران در ماه نوامبر (آبان ماه) برابر با ۳ میلیون و ۱۵۴ هزار بشکه در روز بوده است.

براساس گزارش‌های اوپک، ایران در نوامبر (آبان) ۳.۱۵۴ میلیون بشکه، در اکتبر (مهر) ۳.۱۲۲ میلیون بشکه، در سپتامبر (شهریور) ۳.۰۸۲ میلیون بشکه، در آگوست (مرداد) ۳.۴۳ میلیون بشکه، در جولای (تیر) ۲.۸۷۲ میلیون بشکه، در ماه ژوئن (خرداد) ۲ میلیون و ۶۷۵ هزار بشکه، در ماه می (اردیبهشت) ۲ میلیون و ۶۹۸ هزار بشکه، در ماه آوریل (فروردین ماه ۱۴۰۲) ۲ میلیون و ۶۲۵ هزار بشکه نفت تولید کرده است.

* حفظ جایگاه سومی تولید اوپک

ایران در ماه آوریل یا فروردین ماه ۱۴۰۰ جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک را از کویت پس گرفته و از آن زمان تا مهر ماه ۱۴۰۰ (اکتبر ۲۰۲۱) این جایگاه را حفظ کرده بود، اما در ماه نوامبر ۲۰۲۱ یعنی آبان ماه ۱۴۰۰، بار دیگر تولید نفت کویت از ایران پیشی گرفت و در جایگاه چهارم نشست و ایران به رتبه ۵ بازگشت.

ایران در خرداد ماه ۱۴۰۲ (ژوئن ۲۰۲۳) پس از یک سال و ۷ ماه، دوباره به جایگاه چهارمی تولید نفت در اوپک بازگشت و کویت در جایگاه پنجم قرار گرفت و در ماه بعد یعنی مرداد ماه ۱۴۰۲ (آگوست ۲۰۲۳) با پیشی گرفتن از امارات جایگاه سوم تولید نفت در اوپک را از آن خود کرد و از آن زمان تاکنون این جایگاه را حفظ کرده است.

* ۵ کشور نخست تولیدکننده نفت اوپک

در حال حاضر، کشورهای عربستان با تولید ۸ میلیون و ۹۵۶ هزار بشکه در روز و عراق با تولید ۴ میلیون و ۲۹۲ هزار بشکه در روز در جایگاه‌های اول و دوم قرار دارند و امارات پس از ایران با تولید ۲ میلیون و ۸۹۸ هزار بشکه در روز در جایگاه چهارم و کویت با تولید ۲ میلیون و ۵۴۵ هزار بشکه در روز در جایگاه پنجم قرار گرفته‌اند.

ایران، پیش از تحریم‌های آمریکا از سال ۲۰۱۸، سومین تولیدکننده‌ بزرگ نفت اوپک پس از عربستان و عراق بود.

* کاهش ۷۱۶ هزار بشکه‌ای تولید اوپک در سال ۲۰۲۳

بر اساس این گزارش، تولید نفت ۱۳ کشور عضو این سازمان در سال گذشته میلادی ۲۷ میلیون و ۹ هزار بشکه در روز عنوان شده است که کاهش روزانه ۷۱۶ هزار بشکه‌‌ای نسبت به سال ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد.

اوپک در سال ۲۰۲۲ روزانه ۲۷ میلیون و ۷۲۵ هزار بشکه نفت تولید کرده بود.

با توجه به رقم تولید اوپک در سال ۲۰۲۱ که به طور متوسط برابر با ۲۶ میلیون و ۳۴۰ هزار بشکه در روز بوده است میزان تولید این سازمان در سال ۲۰۲۲ افزایش یک میلیون و ۳۸۵ بشکه در روز را ثبت کرده است.

اعضای این سازمان در ماه دسامبر ۲۰۲۳ (آذر ۱۴۰۲) ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز نفت تولید کردند که نسبت به ماه نوامبر ۷۳ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.

اوپک در ماه نوامبر روزانه ۲۶ میلیون و ۶۲۸ هزار بشکه نفت تولید کرده بود.

* کاهش ۹۱۸ هزار بشکه‌ای عربستان در سال ۲۰۲۳

عربستان در سال ۲۰۲۲ روزانه ۱۰ میلیون و ۵۳۱ هزار بشکه نفت تولید کرده که این رقم در سال گذشته میلادی به ۹ میلیون و ۶۱۳ هزار بشکه در روز رسیده است که کاهش ۹۱۸ هزار بشکه‌ای را نشان می‌دهد.

همچنین این کشور در ماه دسامبر با کاهش ۱۲ هزار بشکه نفت در روز ۸ میلیون و ۹۵۹ هزار بشکه نفت تولید کرده است.

* بیشترین افزایش تولید برای نیجریه و بیشترین کاهش تولید برای کویت

۵ کشور عضو اوپک در این ماه نوامبر افزایش تولید داشتند که بیشترین افزایش به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز به نیجریه تعلق دارد.

۷ کشور باقی مانده نیز کاهش تولید داشتند که بیشترین کاهش به میزان ۲۳ هزار بشکه به کویت اختصاص یافته است. ایران، لیبی از توافق کاهش تولید معاف هستند.

* برنامه اوپک پلاس برای کاهش تولید

گروه اوپک پلاس از ماه سپتامبر ۲۰۲۲ توافق کرده بودند که از میزان تولید خود کم کنند؛ این رقم برای ماه اکتبر( ۲۰۲۲) ۱۰۰ هزار بشکه در روز بود که اوپک در آن ماه به تنهایی ۲۱۰ هزار بشکه در روز از تولید خود کم کرده بود.

همچنین اوپک پلاس در ادامه روند کاهش تولید خود با توجه به شرایط اقتصادی در جهان و پیش‌بینی تقاضا برای نفت در جهان توافق کردند تا از ماه نوامبر به بعد روزانه ۲ میلیون بشکه از تولید خود بکاهند.

درحالی‌که اوپکی‌ها توافق کرده بودند این روند کاهشی را تا پایان سال ۲۰۲۳ ادامه دهند، روسیه در ماه مارس اعلام کرد، رقم تولید خود را داوطلبانه ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌دهد.

اوپک پلاس سوم آوریل چهاردهم فروردین ۱۴۰۲ اعلام کرد که تولید خود را ۱.۶ میلیون بشکه دیگر کم می‌کند و در مجموع کاهش تولید این گروه به ۳.۶۶ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که برابر با ۳.۷ درصد تقاضای جهانی نفت است.

این گروه که در مجموع ۴۰ درصد نفت خام جهان را تولید می‌کند، در نشست اوایل ماه ژوئن خود نیز بر ادامه این میزان کاهش تاکید و اعلام کرد که از ابتدای سال ۲۰۲۴ روزانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام دیگر از تولید روزانه خود خواهند کاست.

در عین حال، عربستان نیز اعلام کرد که به صورت داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه از تولید خود را کاهش خواهد داد و تولید نفت خام این کشور به ۹ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

عربستان سوم آگوست (۱۱ مرداد ماه) و یک روز پیش از نشست وزارتی اوپک اعلام کرد که این کاهش تولید را یک ماه دیگر یعنی در ماه سپتامبر ادامه خواهد داد.

اندکی پس از اعلام عربستان، الکساندر نوآک، معاون نخست‌وزیر روسیه نیز اعلام کرد، مسکو نیز صادرات نفت خود را در ماه سپتامبر ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد. پس از این اعلامیه‌ها قیمت نفت به بالای ۸۶ دلار رسید.

دقیقا همانند ماه پیش از آن که پس از اعلام عربستان، نوآک از کاهش ۵۰۰ هزار بشکه‌ای صادرات نفت روسیه در سپتامبر خبر داده بود.

گروه اوپک پلاس در روز جمعه ۴ آگوست (۱۲ مرداد) هیچ تغییری سیاست کاهش تولید خود اعمال نکرد.

با اینکه بازار پیش‌بینی می‌کرد که عربستان و روسیه این کاهش تولید و عرضه خود را تمدید کنند اما ریاض و مسکو در ۱۴ شهریور ماه (۵ سپتامبر) بار دیگر بازار را غافلگیر و اعلام کردند که کاهش تولید و عرضه خود را برای ۳ ماه دیگر و تا پایان سال ۲۰۲۳ تمدید خواهند کرد.

این اقدام قیمت نفت نفت برنت را برای نخستین بار از نوامبر ۲۰۲۲ به بالای ۹۰ دلار در هر بشکه رساند.

گروه اوپک پلاس در نشست ماه اکتبر خود نیز برای دومین ماه متوالی تغییری در سیاست تولید ایجاد نکردند اما قبل از این نشست، عربستان و روسیه اعلام کردند که به کاهش تولید داوطلبانه خود ادامه خواهند داد.

این گروه قرار بود ۲۶ نوامبر ۲۰۲۳ نشست داشته باشند که به دلیل اختلاف‌نظر در مورد سطح تولید برای تولیدکنندگان آفریقایی تاریخ نشست به ۳۰ نوامبر تغییر کرد.

در این نشست اوپکی توافق کردند به صورت داوطلبانه ۹۰۰ هزار بشکه از تولید خود کم کنند و به طور کلی رقم کاهش تولید اوپک پلاس به ۲.۲ میلیون بشکه در روز رسید که ۱.۳ میلیون بشکه آن مربوط به کاهش تولید داوطلبانه عربستان و روسیه است.

عربستان و روسیه هفته پیش از نشست اعلام کرده بودند به کاهش تولید و عرضه خود که در مجموع به ۱.۳ میلیون بشکه در روز می رسد تا پایان سال ادامه خواهند داد.

ماهیت داوطلبانه این توافق، سرمایه‌گذاران و بازیگران بازار نفت را نسبت به تعهد اوپک پلاسی‌ها به این توافق دچار تردید کرده بود؛ پس از این نشست آنگولا از اوپک جدا شد.

نشست بعدی اوپک در ۱۲ بهمن برگزار خواهد شد.

۱۲ کشور عضو اوپک شامل الجزایر، کنگو، گینه استوایی، گابن، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، عربستان، امارات و ونزوئلاست.