به گزارش خبربین آنلاین: شوک الکتریکی یک آسیب بالقوه کشنده است. دانستن نحوه انجام کمک های اولیه به فردی که دچار برق گرفتگی شده، برای کاهش خطر عوارض جدی و احتمال مرگ بسیار مهم است. این مقاله به بررسی علل، علائم، عوارض و پیشگیری از برق گرفتگی می پردازد.
شوک الکتریکی چیست؟
برق گرفتگی زمانی رخ می دهد که فرد با منبع فعال انرژی الکتریکی تماس پیدا کند. این یک واکنش فیزیکی به عبور جریان الکتریکی از بدن است که می تواند از واکنش های خفیف تا شوک های خطرناکی که بر بافت های بدن تأثیر می گذارد، متغیر باشد.
خطر برق گرفتگی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله میزان ولتاژ، قسمتی از بدن که تحت تأثیر قرار گرفته است و نوع جریان برق. اثرات فیزیکی آن می تواند از سوختگی تا نارسایی شدید اندام های داخلی، ایست قلبی و در موارد شدید، مرگ متغیر باشد.
دلایل برق گرفتگی
افراد زیادی در معرض خطر بالای شوک با ولتاژ بالا یا برق گرفتگی قرار دارند. بیشتر اوقات این کودکان، نوجوانان و بزرگسالان هستند که به دلیل قرار گرفتن در معرض برق در محل کار، وسایل برقی دست ساز و کنجکاوی های کاذب در معرض این وضعیت قرار می گیرند.
برق کم ولتاژ معمولاً برای انسان آسیب جدی به همراه ندارد. از طرف دیگر، برق با ولتاژ بالا (بالای ۵۰۰ ولت) ممکن است منجر به آسیب جدی به بافت شود.
با این حال، در میان کودکان، ممکن است آسیب های قابل توجهی با قرار گرفتن در معرض ولتاژ پایین حدود ۱۱۰ تا ۲۲۰ ولت که در جریان خانگی معمولی یافت می شود، رخ دهد. آنها ممکن است از طریق لوازم خانگی، سیم های رابط و سیم های برق دچار برق گرفتگی شوند.
چندین چیز می تواند باعث برق گرفتگی شود، از جمله:
• اصابت صاعقه
• تماس با خطوط برق قطع شده
• قرار دادن انگشتان یا اشیاء در پریز برق
• دست زدن به سیم های برق یا وسایل برقی معیوب یا فرسوده
• دست زدن به پریزهای برق ولتاژ بالا
علائم و نشانه های برق گرفتگی
علائم و نشانه های برق گرفتگی می تواند بر اساس نوع و میزان ولتاژ متفاوت باشد. برخی از آنها عبارتند از:
• بی حسی و سوزن سوزن شدن: این حالت اغلب در نواحی که با الکتریسیته تماس داشته اند، احساس می شود.
• سوختگی: سوختگی های الکتریکی می توانند سطحی یا عمیق باشند و در نقاط تماس با جریان الکتریکی ایجاد شوند.
• تشنج: تشنج می تواند نشانه ای از برق گرفتگی شدید باشد.
• ضربان قلب نامنظم: ریتم غیر طبیعی قلب می تواند منجر به مشکلات جدی شود.
• بی نظمی تنفس یا مشکل در تنفس: دشواری در تنفس یا تنفس غیر طبیعی می تواند نگران کننده باشد.
• مشکلات بینایی یا شنوایی: در برخی موارد، برق گرفتگی می تواند به اعصاب بینایی یا شنوایی آسیب رسانده و باعث مشکلات موقت یا دائمی شود.
• اسپاسم عضلانی: انقباض شدید و غیرارادی عضلات می تواند ناشی از برق گرفتگی باشد.
• سردرد: سردرد پس از برق گرفتگی می تواند نشانه ای از آسیب مغزی باشد.
• بی هوش شدن: از دست دادن هوشیاری در موارد برق گرفتگی جدی ممکن است رخ دهد.
• ایست قلبی: در موارد بسیار خطرناک، برق گرفتگی می تواند منجر به ایست قلبی شود که نیاز به احیای فوری دارد.
به طور کلی، علائم ناشی از لمس سیم برق آسیب دیده آشپزخانه معمولا بسیار خفیف تر از علائمی هستند که ناشی از شوک های با ولتاژ بالاتر مانند خطوط برق یا صاعقه ایجاد می شوند. شدت علائم به عوامل مختلفی مانند زمان و مسیر جریان الکتریکی در بدن، سلامت کلی فرد و میزان ولتاژ بستگی دارد.
توجه: در صورت مواجهه با فردی که دچار برق گرفتگی شده است، به هیچ وجه به او دست نزنید و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
هنگام برق گرفتگی چه باید کرد؟
اولین قدم: قطع فوری برق
• اگر امکان دسترسی وجود دارد، کلید برق را خاموش کنید، دستگاه را از پریز جدا کنید یا فیوز را قطع نمایید.
• به هیچ وجه قبل از اطمینان از قطع کامل برق به فرد آسیب دیده دست نزنید.
• در مکان های مرطوب مانند حمام، استخر و زمین های خیس احتیاط بیشتری داشته باشید. آب هادی جریان برق است و ممکن است دچار برق گرفتگی شوید. در صورت تردید درباره زمین خیس، حتما برق اصلی خانه یا ساختمان را قطع کنید.
• اگر قطع برق امکان پذیر نیست، از یک ماده غیر رسانا مانند دسته جارو چوبی یا هر شیء چوبی خشک برای جدا کردن فرد از منبع برق استفاده کنید.
• به محض اینکه فرد از منبع برق آزاد شد، اگر تنها هستید با آمبولانس یا اورژانس تماس بگیرید. در حد انتظار برای آمبولانس، کمک های اولیه را انجام دهید.
اقدامات کمک های اولیه:
• کنترل وضعیت فرد: بررسی کنید که آیا هوشیار و نفس می کشد یا خیر. در موارد شدید، ممکن است نبض ضعیف یا نداشته باشد و تنفس متوقف شده باشد.
• اگر فرد بیهوش است و نفس نمی کشد: CPR (احیای قلبی ریوی) را شروع کنید. دست خود را در مرکز قفسه سینه، حدود چند اینچ بالاتر از انتهای جناغ سینه قرار دهید. یک دست را روی دست دیگر قرار دهید. به سختی و به سرعت فشار دهید تا حدود یک سوم قطر قفسه سینه. ۳۰ بار فشار دهید.
بعد از هر مجموعه فشار قفسه سینه، دو نفس مصنوعی بدهید. با کج کردن سر به عقب و بالا بردن چانه این کار را انجام دهید. بینی را بگیرید و یک مهر و موم کامل ایجاد کنید. به دهان بیمار بدمید و ببینید آیا قفسه سینه بالا می رود.
به انجام مجموعه های فشار قفسه سینه و تنفس مصنوعی ادامه دهید تا کمک های پزشکی برسد.
• اگر فرد هوشیار است و نفس کشیدن طبیعی است: در صورت وجود سوختگی، با نایلون معمولی یا پانسمان غیرچسبنده بپوشانید، اما از هیچ پماد یا لوسیونی استفاده نکنید.
اگر فرد از ارتفاع سقوط کرده، او را حرکت ندهید.
اگر خونریزی وجود دارد، ممکن است فشار و تورنیکت ضروری باشد.
مهم: برق گرفتگی یک آسیب بالقوه کشنده است. برای جلوگیری از آسیب شدید و مرگ، مراقبت های پزشکی فوری ضروری است.
توجه: این اطلاعات فقط برای اهداف آموزشی است و نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی حرفه ای در نظر گرفته شود. در صورت مواجهه با فردی که دچار برق گرفتگی شده است، با اورژانس تماس بگیرید.
راههای جلوگیری از برق گرفتگی
بهترین روش ها برای جلوگیری از برق گرفتگی در خانه عبارتند از:
• همه پریزها را بپوشانید.
• اطمینان حاصل کنید که سیم ها به درستی عایق بندی شده و پوشش داده شده اند.
• سیم ها را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• از کودکان در مناطقی که خطرات الکتریکی احتمالی دارند، مانند وسایل برقی نزدیک وان حمام یا استخر، مراقبت کنید.
• هنگام کار با برق در خانه، کلید مدار را خاموش کنید.
• از وسایل برقی در حمام استفاده نکنید.
برای جلوگیری از برق گرفتگی در فضای باز، راههای مختلفی وجود دارد، از جمله:
• هرگونه کابل برق افتاده یا آسیب دیده را فوراً به شرکت برق گزارش دهید. به هیچ وجه به آنها دست نزنید.
• اگر احتمال افتادن کابلهای برق در آب وجود دارد، از رانندگی یا پیادهروی در آبهای راکد خودداری کنید.
• اگر هنگام رانندگی با خودروی خود با کابل برق برخورد کردید، تا حد امکان با ماشین دور شوید. اگر نمیتوانید با ماشین دور شوید، در خودرو بمانید و با اورژانس تماس بگیرید. تا رسیدن نیروهای امدادی منتظر بمانید و اجازه ندهید کسی به خودروی شما نزدیک شود.
• برای تعمیر مدارهای الکتریکی که خیس یا نزدیک آب هستند، با یک برقکار تماس بگیرید. در صورت امکان، برق را از کلید اصلی قطع کنید، اما هرگز برای دسترسی به آن وارد آبهای راکد نشوید.
• هرگز هنگام کار روی یا نزدیک یک منبع برق، به خصوص هنگام استفاده از ابزار برقی، در آب نایستید.
• قبل از وصل مجدد برق، مطمئن شوید که تجهیزات برقی کاملاً خشک هستند.
• اگر بوی سوختگی بدون منبع مشخص وجود دارد یا هنگام وصل مجدد برق جرقه و سیمهای فرسوده میبینید، کلید قطع کننده اصلی را خاموش کنید.
• هنگام نصب یا استفاده از ژنراتور، با شرکت برق خود در مورد نحوه استفاده صحبت کنید. از ژنراتورهایی که دارای دستگاههای قطع خودکار تأیید شده نیستند استفاده نکنید.
سوالات متداول کمک های اولیه برق گرفتگی
۱. اثرات ماندگار شوک الکتریکی چیست؟
اثرات ماندگار شوک الکتریکی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– سوختگی روی پوست یا بدن که جای زخم های دائمی را به جای می گذارد
– آسیب عصبی
– ایست قلبی یا ریتم غیر طبیعی قلب که می تواند کشنده باشد یا باعث مشکلات سلامتی طولانی مدت شود.
– اگر فردی به دلیل انقباضات عضلانی یا تشنج در حین شوک الکتریکی زمین بخورد، ممکن است باعث شکستگی استخوان، آسیب سر، یا سایر صدمات فیزیکی شود.
۲. بدن می تواند چند ولت برق را تحمل کند؟
شوک الکتریکی به دو دسته زیاد (بالای ۱۰۰۰ ولت) یا کم (کمتر از ۱۰۰ ولت) طبقه بندی می شود. صدمات ولتاژ بالا باعث مرگ و میر بیشتر می شود. با این حال، یک جراحت کشنده می تواند توسط یک جریان کمتر از ۱۱۰ ولت ایجاد شود.
علاوه بر ولتاژ، چندین عامل دیگر تعیین میکنند که بدن چقدر شوک الکتریکی را تحمل میکند، از جمله : نوع جریان ، مسیر عبور جریان از بدن ، مدت زمان قرار گرفتن در معرض و
مقاومت الکتریکی در برابر جریان
۳. آیا برق گرفتگی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود؟
بله، برق گرفتگی می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. اگر مشکوک هستید که شخصی دچار برق گرفتگی شده است، ابتدا او را به صورت بصری بررسی کنید اما به او دست نزنید. اگر فرد همچنان به منبع برق متصل است، می تواند جریان الکتریکی را به شما منتقل کند.
۴. چه زمانی باید با اورژانس تماس گرفت؟
در هر صورت. حتی اگر فرد هوشیار و تنفس طبیعی دارد، باید با اورژانس تماس بگیرید. برق گرفتگی می تواند آسیب های داخلی ایجاد کند که بلافاصله قابل مشاهده نیستند.
اگر فرد بیهوش است و نفس نمی کشد.
اگر فرد دچار سوختگی الکتریکی شده است.
اگر فرد دچار درد، بی حسی یا ضعف عضلانی است.
۵. اگر فردی که دچار برق گرفتگی شده است دچار تشنج شده است، چه باید کرد؟
او را از اشیاء خطرناک دور کنید.
چیزی را زیر سر او قرار دهید تا از آسیب به سرش جلوگیری شود.
سعی کنید او را نگه دارید تا به خود آسیب نزند.
منتظر بمانید تا تشنج متوقف شود.
۶. چه اقداماتی باید بعد از برق گرفتگی انجام شود؟
فرد را تحت نظر داشته باشید تا علائم جدیدی مانند درد، بی حسی یا ضعف عضلانی را مشاهده کنید.
به او مایعات کافی بدهید.
تا زمانی که توسط پزشک معاینه نشده است، به او اجازه رانندگی یا کار با ماشین آلات ندهید.
سخن پایانی
برق گرفتگی تقریباً همیشه تصادفی است و همچنین قابل پیشگیری است. صدمات ناشی از آن می تواند از جزئی تا شدید و در برخی موارد کشنده باشد. بنابراین، ضروری است که از خطرات الکتریکی در داخل و اطراف خانه خود آگاه باشید تا شما و هر کودکی را ایمن نگه دارید. اگر دلیلی برای نگرانی دارید، در نظر بگیرید که یک برقکار خبره از خانه شما بازدید کند یا با شرکت برق خود تماس بگیرید.